قیمت چای ایرانی لاهیجان (دیلمان گیلان) با بهترین کیفیت

ویدیو بررسی تخصصی انواع چای ایرانی لاهیجان

راه های تشخیص چای مرغوب

یکی از راه های تشخیص چای با کیفیت اینه که چای رو بریزین کف دستتون، چند ثانیه ها کنید و بعد بو بکشین. اگه بو نمی داد یعنی اسانس داره و طبیعی نیست. اگه عطر سوختگی می داد یعنی موقع خشک شدن زیاد حرارت دیده و سوخته. اگه عطر خوبی نداشت شاید به این دلیله که به اندازه کافی حرارت ندیده و خام مونده. به طور خلاصه عطر چای مرغوب و ممتاز باید شما رو مست کنه و هیچ عطر اضافه و ناآشنایی نباید ازش به مشام برسه. راه دیگه تشخیص چای درجه یک لاهیجان اینه که چایی که شما تو لیوانتون می ریزید نباید کدر باشه و باید کاملا شفاف باشه. اگه کدر باشه یعنی خاک داره و کیفیت خوبی نداره. در آخر اینکه چایی که رنگ و اسانس نداره، بعد از گذشت چند ساعت همچنان رنگش یکدست باقی می مونه.

خرید چای ایرانی لاهیجان

خیلی ها دنبال خرید چای گیلان و لاهیجان هستن. ما رفتیم به ارتفاعات دیلمان و باکیفیت ترین تولیدکنندگان چای ایرانی رو پیدا کردیم و این چای های کوهستانی بهاره رو در فروشگاه اینترنتی عطر گیلان می فروشیم.

اسامی انواع چای لاهیجان (درجه بندی چای ایرانی)

اسامی انواع چای ایرانی لاهیجان درجه 1

• ساچمه ای
• سرگل
• ممتاز
• دستی
• کارگاهی
• قلم سوزنی درجه 1

اسامی انواع چای ایرانی لاهیجان درجه 2

• چای قلم درشت
• چای قلم ریز
• چای قلم لیزر

اسامی انواع چای ایرانی لاهیجان درجه 3

• خاکه چای
• چای چوب
• چای باروتی
• چای شکسته

انواع چای درجه یک ایرانی

چای زرین (ساچمه ای)

زمانی که غنچه گیاه وارد فرایند مالش میشه، به علت اینکه بسیار لطیف هست دور خودش لوله میشه و شکلی شبیه ساچمه رو تشکیل میده. غنچه گیاه چای چون در بالاترین نقطه بوته قرار داره، بیشترین آفتاب و نور رو نسبت به سایر برگ ها دریافت می کنه. به همین دلیل از رنگ دانه و لطافت بیشتری برخورداره. چای ساچمه ای (چای زرین) قوی ترین عطر و طعم رو بین چای های شمال داره و به میزان زیادی گسه. اینقدر که طعمش مثل یک خرمالوی کال می تونه کام شما رو گس کنه. عطر خیلی زیادش به همراه این گسی که داره باعث میشه طعم خیلی خوبی داشته باشه و بهترین از نظر کیفیت و طعم باشه و بین چای های درجه 1 گیلان رتبه اول رو داشته باشه.

چای سرگل

سرگل تشکیل شده از برگ های بالایی بوته گیاه. زمانی که بوته چای جوانه میزنه و برگ های تازه و جوان شروع به رشد می کنن، باغدارها این برگ ها رو می چینن که تبدیل به چای بهاره سرگل میشه. برگ های تازه اندازه کوچکتری نسبت به برگ های پایینی گیاه دارن. همچنین رنگشون روشن تر هست و لطافت بیشتری هم دارن که معروفن به 2 برگ و 1 غنچه. این چای عطر زیاد، طعم گس و خوشمزه ای داره. از لحاظ ظاهری زمانی که خشک میشه برگ هاش ریزتر از انواع دیگه هستن و پیچ خوردگی دارن. این ظاهر پیچ خورده به علت لطیف تر بودن برگ هاست که وقتی تحت فرایند مالش قرار می گیرن خرد نمی شن. متاسفانه بعضیا چای بی کیفیت شکسته رو با چای سرگل مخلوط می کنن تا سود بیشتری ببرن. راه تشخیص خالص بودن چای سرگل اینه که برگ های ریزتری داره و کمی پیچ خوردگی دارن. سرگل بعد از زرین از نظر طعم و کیفیت بهترینه و بین چای های درجه 1 ایرانی رتبه دوم رو داره.

چای ممتاز

زمانی که در فصل بهار کل برگ های بوته چای رو می چینن و با هم مخلوط و خشک می کنن چای ممتاز بدست میاد. این چای عطر و طعم ملایمی داره و خیلی مزه گس نمیده و برای افرادی که طعم و عطر قوی دوست ندارن می تونه انتخاب مناسبی باشه. چای ممتاز فقط در فصل بهار به دست میاد. چون آب و هوا مناسب باعث میشه برگ های گیاه کیفیت و لطافت مناسبی داشته باشن. اگه در فصلی غیر از بهار تمام برگ های چای با هم مخلوط و خشک بشن اسمش میشه چای شکسته که کیفیت خوبی نداره. چای بهاره ممتاز بعد از زرین (ساچمه) و سرگل، بهترین چای لاهیجان به حساب میاد و بین چای های درجه 1 رتبه سوم رو داره.

چای دستی (چای سنتی)

چای دستی یا چای سنتی از برگ های بالایی بوته گیاه تشکیل شده و به این علت بهش می گن دستی یا دست پیچ، چون تمام فرآیند تولیدش به صورت سنتی و با امکانات خانگی انجام میشه. برای تهیه این چای، برگ های جوان باید با دست چیده بشن، به مدت 1 تا 2 روز در هوای آزاد بمونن تا رطوبتشون کم بشه، با دست مالش داده بشن و در نهایت خشک بشن. ظاهر این چای به دلیل داشتن برگ های درشت، ریز و ساقه، از انواع دیگر چای به راحتی قابل تشخیصه. اما اگه کسی با ظاهرش آشنایی نداشته باشه ممکنه چای قلم درشت رو با دستی (چای سنتی) اشتباه بگیره. به دلیل درشت و کامل بودن برگ ها، بسیار دیر دم هست و به 30 دقیقه زمان برای دم کشیدن احتیاج داره. طعم و عطر خاص و تند این چای کاملا ارزش صبر کردن برای کامل دم کشیدن رو داره. چای دستی اگه با دقت و به درستی فرآوری بشه می تونه بهترین کیفیت رو بین انواع چای ایرانی داشته باشه.

چای ایرانی کیلویی

می تونین چای ایرانی کیلویی رو به صورت عمده با قیمت ارزان تر بخرین. تمام چای های بهاره درجه 1 معرفی شده در بالا قابل تهیه به شکل فله هستند.

انواع چای درجه 2 ایرانی

چای قلم

برگ های پایینی چای ( پایین تر از 2 برگ و 1 غنچه) به همراه ساقه زمانی که خشک می شن، چای قلم بدست میاد. این چای اگه در فصل بهار چیده شده باشه، طعم و عطر قابل قبولی به نسبت قیمتش داره. اگه در فصل های پاییز یا تابستان چیده بشه کیفیت و مزه خوبی نداره. برگ هاش درشته و مقدار زیادی ساقه گیاه هم داخلش هست که باعث می شه نسبت به بقیه انواع چای لاهیجان راحت تر از روی ظاهر تشخیصش داد. در بسیاری از قهوه خانه ها در شمال کشور، این مدل چای دم میشه و تلخی، گسی و عطر ملایم این چای مورد پسند تعداد زیادی از مردم بومی و مسافرها قرار میگیره. در مجموع اگه به نوشیدن چای طبیعی و ارگانیک علاقه دارید، توصیه میشه 1 بار چای قلمی که در فصل بهار تهیه شده رو امتحان کنید.

کیفیت چای

کیفیت چای به دسته بندی درست برگ ها و خالص بودن این دسته بندی زمانی که به دست شما می رسه بستگی داره. با کیفیت ترین چای ها به ترتیب دستی یا سنتی (فرآوری با دست)، ساچمه یا زرین (غنچه چای)، سرگل (برگ های بالایی چای) و ممتاز (کل برگ های چای به صورت مخلوط در فصل بهار) هستن. هر قدر این سه نوع چای خالص باشن و با چای های بی کیفیت مثل شکسته مخلوط نباشن، عطر و طعم بهتری دارن. در عطر گیلان درجه بندی چای ها کاملا رعایت شده و هیچ چای بی کیفیتی با محصولات ما قاطی نشده. همچنین چای ما از ارتفاعات دیلمان چیده شده که به دلیل کوهستانی بودن، طعم و عطر دلپذیری داره و با توجه به اینکه ارگانیکه و از کود شیمیایی برای رشدش استفاده نشده، همه خواص مفید چای رو حفظ کرده و برای سلامتی مفید هست. کیفیت چای ایرانی (لاهیجان) به 2 عامل بستگی داره. البته اگه نحوه چیدن، نحوه فرآوری و آب و هوایی که بوته چای در اون پرورش پیدا می کنه رو کنار بذاریم.

1. فصل چیده شدن
2. چای از چه برگی با چه کیفیتی به دست اومده

بهترین چای ایرانی، چای بهاره یا به اصطلاح چین اول هست. انواع چای لاهیجان رو از نظر کیفیت میشه به 3 دسته درجه 1 (با کیفیت) درجه 2 (کیفیت متوسط) و درجه 3 (بی کیفیت) تقسیم کرد. که در این تقسیم بندی انواع چای دستی (سنتی)، سرگل، ممتاز، زرین (ساچمه ای) و قلم سوزنی درجه 1، انواع چای قلم (قلم درشت، قلم ریز، قلم لیزری) درجه 2 و چای شکسته، باروتی، خاکه و چای چوب درجه 3 به حساب میان.

دم کردن چای لاهیجان (گیلان)

1. هنگام دم کردن چای از آبی استفاده کنید که کلر نداشته باشه چون به شدت روی طعم اون تاثیر بد می ذاره.
2. از آبی که قبلا جوشیده استفاده نکنین.
3. از آب خوش طعم، شیرین و سبک برای دم کردن چای استفاده کنین (ترجیحا از آب معدنی)
4. اجازه ندین آب زیاد بجوشه و زمانی که شروع به جوشیدن کرد، آب رو داخل قوری بریزین.(جوشیدن زیاد آب باعث میشه اکسیژن زیادی ازش خارج بشه و طعم خوبش رو از بین ببره)
5. چای رو داخل قوری چینی دم کنید. دم کردن چای تو قوری فلزی روی طعم و ترکیبات اون تاثیر می ذاره.
6. قبل از ریختن چای و آب جوش، قوری رو گرم کنین. به مدت 10 ثانیه چرخوندن آب داغ داخل قوری باعث گرم شدن بدنه قوری و بهتر دم کشیدن چای میشه.
7. به ازای هر نفر یک پیمانه چای بریزین و آب جوش رو به قوری اضافه کنید.
8. حواستون باشه چای تو قوری نباید بجوشه بلکه باید با گرمای غیر مستقیم بخار آب دم بکشه.
9. چای ایرانی لاهیجان چون اسانس و رنگ نداره دیر دمه و باید 20 دقیقه دم بکشه تا آماده نوشیدن بشه. کمتر دم کشیدن باعث میشه چای طعم و رنگ مناسبی نداشته باشه و هرچقدر زمان دم کشیدن بیشتر باشه، طعم قوی تری از برگ چای استخراج میشه. (البته امکان داره بعضی افراد طعم قوی چای رو نپسندن و دوست داشته باشن طعم ملایمی زمان نوشیدن حس کنن. این افراد می تونن همون حداقل زمان رو رعایت کنن)

انواع چای درجه 3 ایرانی

چای شکسته

زمانی که در فصل تابستان و پاییز تمام برگ های گیاه چای رو با هم مخلوط و خشک می کنن چای شکسته بدست میاد. بهش میگن شکسته چون برگ ها به دلیل زبر و پیر بودن تحت فرایند مالش خرد میشن. ظاهر برگ های شکسته ریز، صاف و خرد شده هست. عطرش کمه و طعم متوسط و تلخی داره. کلا از نظر عطر، طعم و کیفیت چای ضعیف و درجه 2 به حساب میاد. به دلیل اینکه تشخیص چای شکسته، سرگل و ممتاز از روی ظاهر سخت هست، بعضی فروشگاه ها چای شکسته رو با سرگل یا ممتاز قاطی می کنن که باعث میشه کیفیت بیاد پایین و سود بیشتر بشه.

چای باروتی (کله مورچه ای)

چای باروتی رو به روش CTC فرآوری می کنن. این روش در کشور های مثل هند و کنیا رواج داره. در این روش برگ ها در محفظه های مخصوص قطعه قطعه میشن، له میشن و به شکل دایره خیلی کوچک درمیان. این چای اگه درست فرآوری بشه کیفیت خوبی داره اما مقدار زیادی از چای کله مورچه که در بازار ایران فروخته میشه کیفیت بسیار پایینی داره و حاوی رنگ و اسانس شیمیایی هست که برای سلامتی مضره. تمام کارخانه های شمال کشور چای رو به روش ارتدوکس تولید می کنن و این چای در ایران تولید نمیشه. مدل ایرانیش درواقع همون خاکه چای هست که به دلیل شباهت ظاهری و داشتن برگ های بسیار ریز به این اسم به فروش میرسه.

خاکه چای

خاکه چای از برگ های پیر و زمخت پایین بوته گیاه چای به دست میاد. کیفیت این چای پایینه و زود دم هست و خیلی سریع رنگ پس میده ولی به دلیل طعم بدی که داره اکثرا در تی بگ ها (چای کیسه ای) استفاده میشه و رنگ و اسانس بهش اضافه میشه. خاک چای پایین ترین کیفیت رو بین چای های ایرانی دارن.

چای چوب

تقریبا 80% از این چای رو ساقه گیاه (چوب چای) تشکیل میده. این چای طعم، عطر و رنگ ضعیفی داره و برای مصرف خانگی مناسب نیست. عموما انواع چای درجه 3 به دلیل قیمت پایین در مکان های عمومی مثل مساجد و ادارات مصرف میشن. مردم به اشتباه تصور می کنن ساقه گیاه (چوب چای) جزء ضایعات چای به حساب میاد اما وجود مقدار کمی از ساقه در انواع چای به متعادل شدن رنگ و بهتر شدن عطرشون کمک می کنه. به همین دلیله که شما حتی در انواع درجه 1 مثل سرگل و زرین (ساچمه) هم مقداری ساقه می بینید. این مقدار باید حدود 10% باشه. اگه بیشتر بشه باعث افت کیفت چای میشه.

فصل برداشت چای

چای بهاره

چای در ایران در 3 فصل بهار، تابستان و پاییز برداشت میشه. چای بهاره یا به اصطلاح چین اول بهترین کیفیت رو بین باقی چین ها در فصل های تابستان و پاییز داره. به دلیل آب و هوای مناسب و رطوبت بیشتر در فصل بهار (گیاه چای برای رشد به رطوبت زیاد احتیاج داره و عموما در مناطق مرطوب و نسبتا گرمسیر کشت میشه) برگ ها در این فصل لطیف تر و جوان تر هستن و طعم، عطر و خواص بیشتری دارن. انواع مختلفی از چای در این فصل بدست میاد که به ترتیب کیفیت زرین (ساچمه)، سرگل، ممتاز، قلم هستن. چای بهاره طعم قوی و گسی داره. البته میزان گسی به نوع چای و قرار گرفتن برگ در بالای بوته بستگی داره. چای بهاره تلخی ملایم و خوش طعمی داره که اذیت کننده و بد طعم نیست. چای چین اول معمولا اردیبهشت ماه برداشت میشه.

چای تابستان

برداشت در فصل تابستان یا به اصطلاح چین دوم به دلیل رطوبت کمتر در این فصل نسبت به بهار برگ ها زمخت تر می شن. این باعث میشه عطر زیادی نداشته باشن. در عین حال تلخی زیادی داره و وقتی دم بکشه خبری از گسی ملایم و خوش طعم نیست و جاشو به تلخی بد مزه میده. چین دوم معمولا اوایل تیر ماه برداشت میشه.

چای پاییز

چای چین سوم به علت آب و هوای نامساعد و خاکی که بعد از دو برداشت ضعیف شده، از کیفیت پایینی برخورداره. چای پاییزه بسیاره تلخه و عطر و رنگ خوبی نداره. به همین دلیل عموما چای چین سوم رو با رنگ و اسانس قاطی می کنن و به فروش می رسونن. چون عطر و طعم مناسبی برای نوشیدن نداره.

مراحل فرآوری چای ایرانی لاهیجان

چای سیاه و سبز به روش های مختلفی در جهان فرآوری میشن. روش ارتدکس و CTC دو روش مختلف هستن. کارخانه های شمال کشور از روش ارتدکس برای عمل آوردن چای شمال استفاده می کنن. در این روش برگ سبز چای مراحل مختلفی مثل پلاس، مالش، تخمیر، خشک کردن و سورتینگ رو طی می کنه.

چای سیاه به روش ارتودکس

پلاس

در این روش برگ سبز چای بعد از چیده شدن باید پلاس (پلاسیده، پژمرده) بشه تا رطوبت و آب داخلش کم بشه. پلاس کردن برگ به 2 دلیل انجام میشه:

1. تغییرات شیمیایی مورد نیاز برای تبدیل برگ سبز به چای سیاه
2. جلوگیری از شکسته شدن برگ در مرحله مالش

مالش

بعد از اینکه برگ ها 20% رطوبت از دست دادن، وارد دستگاه مالش میشن تا تحت فشار بافتشون متلاشی بشه و عصاره برگ ازش خارج بشه. در این مرحله برگ ها حدود 30 دقیقه مالش می بینن که باعث آزاد شدن مواد و آنزیم ها برای تخمیر میشه. این عمل روی عطر و طعم چای تاثیر میذاره.

تخمیر

بعد از مرحله مالش، برگ ها رو داخل سبد میریزن و 2 تا 3 ساعت در مجاورت هوا میذارن. این کار باعث میشه عمل تخمیر انجام بگیره و رنگ برگ از سبز به سیاه تغییر کنه. هرچقدر چای مدت زمان بیشتری تخمیر بشه، رنگش زیادتر میشه و عطرش کم تر میشه.

خشک کردن

برای متوقف شدن فعل انفعالات شیمیایی و تخمیر بیش از اندازه برگ ها باید خشک بشن. حدود 30 دقیقه به چای حرارت میدن تا خشک بشه و با از دست دادن رطوبت به مقدار کافی خواص، عطر و طعمش حفظ بشه.

تفکیک (سورتینگ)

در آخرین مرحله برگ ها به دلیل داشتن عطر، طعم و کیفیت متفاوت باید از هم تفکیک بشن تا انواع مختلف چای بدست بیاد.

چای سیاه به روش سنتی

چای سنتی (دستی) در واقع تمامی مراحل چای به روش ارتدکس رو با امکانات خانگی و با دست طی می کنه. این چای اگه به دقت عمل آوری بشه عطر، طعم و کیفیت بینظیری داره. برگ سبز رو بعد از چیدن روی یک پارچه پهن می کنن تا در مجاورت هوا قرار بگیره و پلاس بشه. به مدت 1 تا 2 روز باید بمونه تا رطوبتش رو به اندازه کافی از دست بده. بعد برگ ها رو با دست داخل سینی چوبی بزرگی با نام سنتی لاک که مخصوص این کار هست مالش میدن. اینقدر باید مالش بدن تا بافتش له بشه و عصاره برگ در بیاد. در مرحله بعد برگ ها رو داخل سینی میریزن تا در مجاورت هوا اکسید بشه و تغییر رنگ بده. در آخرین مرحله برگ ها باید خشک بشن که چالش اصلی عمل آوردن چای دستی به حساب میاد و به روش های مختلفی انجام میشه. داخل سینی فلزی با حرارت بخاری یا شعله خیلی کم گاز یا زیر آفتاب این چای خشک میشه.

چای سبز

مراحل فرآوری چای سبز ایرانی در شمال بسیار شبیه به مراحل چای سیاه هست، با این تفاوت که برگ سبز نباید تخمیر بشه. برای جلوگیری از تخمیر برگ 2 روش متفاوت چینی و ژاپنی وجود داره.

مراحل

1. کاهش رطوبت و پلاس برگ 2. حرارت دادن اولیه که به منظور جلوگیری از تخمیر برگ به 2 روش انجام میشه.

• روش چینی

برای فرآوری چای سبز برگ ها باید حرارت ببینن تا آنزیم هایی که باعث تخمیر و اکسید میشه غیر فعال بشن. برای انجام این عمل برگ سبز رو به مدت 10 دقیقه با دما 280 درجه گرما میدن و حین حرارت دیدن در جهت عکس چرخش تحت فشار قرار میدن.

• روش ژاپنی

بخار دادن به برگ به مدت کوتاه 3. مالش دادن برای له شدن بافت برگ و تغییرات شیمیایی مورد نیاز برای تولید چای 4. برای ثبات خواص فیزیکی و شیمیایی، چای سبز باید خشک بشه. برگ ها به مدت 20 تا 30 دقیقه حرارت می بینن. 5. تفکیک و سورتینگ برگ برای به دست آمدن انواع چای سبز ایرانی

سوالات متداول