مقایسه چای سبز و چای سیاه؛ کدام چای مفیدتر است؟

ما ایرانی ها روزانه مقدار زیادی چای سیاه مصرف می کنیم. در این بین چای سبز به دلیل رنگ و طعم خوبش، همچنین خواص زیادش برای سلامتی کم کم داره بین نوشیدنی های روزانه ما برای خودش جایی باز می کنه. سوال اینجاست آیا با توجه به خواص زیاد چای سبز برای سلامتی شما باید نوشیدن چای سبز رو جایگزین چای سیاه کنید؟ فواید نوشیدن کدام چای بیشتر هست؟ روزی چند فنجان باید از چای سیاه و چای سبز مصرف کنید، تا از فوایدشون برای سلامتی بهرمند بشید؟ با توجه به اینکه هر دو نوع چای از یک گیاه به نام کاملیا سیننسیس بدست آمدن و فقط نحوه فرآوری متفاوت باعث تفاوت این دو نوع چای شده؛ این دو نوع چای خواص مشترک زیادی دارن. در این متن به تمام سوالات پاسخ داده میشه تا شما بر اساس نیاز هاتون رژیم غذایی مناسبی داشته باشید.

خواص مشترک چای سبز و چای سیاه

سلامت قلب و عروق

یک مطالعه روی حیوانات نشان داده چای سبز و چای سیاه هردو به مقدار 26% در کمترین مقدار مصرف و به مقدار 68% در بیشترین مقدار مصرف از بسته شدن رگ ها و تشکیل پلاک روی دیواره رگ جلوگیری می کنن.
در هردو چای دسته ای از آنتی اکسیدان به نام پلی فنول (Polyphenol) وجود داره. این دو چای در واقع دارای فلاونوئید هایی (Flavonoid) هستن، که زیر مجموعه پلی فنول ها قرار می گیرن. این طور به نظر میاد که فلانوئید های موجود در چای باعث پیشگیری از بیماری های قلبی و عروقی میشن. همچنین مطالعه ای نشان داده که این چای ها می تونن باعث کاهش کلسترول بد (LDL) و تری گلیسرید بشن.
حدود 10 مطالعه استاندارد و با منبع معتبر نشان میدن، که نوشیدن چای سبز و چای سیاه می تونه باعث کاهش فشار خون بشه.

میزان مصرف چای برای سلامت قلب

مطالعات نشان میدن نوشیدن 1 تا 3 فنجان چای سبز می تونه خطر سکته قلبی و مغزی رو به ترتیب به مقدار 19% و 36% کاهش بده. همچنین نوشیدن 3 فنجان چای سیاه می تونه خطر ابتلا به بیماری قلبی رو تا 11% کاهش بده.

بهبود عملکرد مغز

چای سبز و سیاه هردو دارای کافئین هستن. کافئین با مسدود کردن انتقال دهنده عصبی به نام آدنوزین سیستم عصبی شما رو تحریک می کنه و باعث میشه هشیار تر بشید. (به همین دلیل چای و قهوه اثر خواب آلودگی رو کم می کنن) همچنین به آزاد سازی انتقال دهنده های عصبی مثل دوپامین و سروتونین کمک می کنن. که هر دو ماده باعث افزایش سطح روحیه و تقویت خلق و خو میشن. پس کافئین از طرفی شما رو هوشیار تر، واکنش تون رو سریعتر، یادآوری شما رو بهتر و روحیه تون رو بالاتر میبره.
در هر فنجان (230 میلی لیتر) چای سبز حدود 35 میلی گرم کافئین و در هر فنجان (230 میلی لیتر) چای سیاه حدود 39 تا 109 میلی کرم کافئین وجود داره. در مجموع کافئین چای سبز کمتر از چای سیاه و در برخی موارد از نصف هم کمتر هست.
چای سبز و چای سیاه ماده ای به نام لتنین (L-theanine) دارن که باعث میشه مغز آرام اما هوشیار باشه. این ماده دلیل تفاوت بین چای سبز، چای سیاه و قهوه هست. چون قهوه لتنین نداره، کافئین وارد شده در بدن باعث ایجاد تنش و بیقراری میشه. (واکنش بدن هر فرد نسبت به کافئین قهوه متفاوته) اما این خاصیت در نوشیدن چای وجود نداره. لتنین این کار رو با عبور از سد خونی مغزی و آزاد کردن انتقال‌ دهنده عصبی بازدارنده ای در مغز به نام اسید گاما آمینوبوتیریک (GABA) انجام میده.
به نظر میرسه لتنین اثر کافئین رو متعادل میکنه. همچنین ترکیب این دو ماده باهم باعث افزایش تاثیرشون روی مغز میشه و اثر هم افزایی روی همدیگه دارن. چون در یک مطالعه نشان داده شده که مصرف این دو ماده با هم باعث هوشیاری بیشتری میشه، نسبت به زمانی که هر کدام از این مواد به تنهایی مصرف بشن.
L-theanine در چای سبز کمی بیشتر از چای سیاه وجود داره. به طور کلی چای جایگزین بسیار مناسبیه برای افرادی که با نوشیدن قهوه دچار تنش ناشی از مصرف کافئین زیاد میشن؛ اما علاقه دارن همزمان هوشیار بشن و عملکرد مغزشون بهبود پیدا کنه.
نکته مهم: برای دریافت بیشترین خواص از این نوشیدنی باید چای ارگانیک و با کیفیت مصرف کنید تا از نوشیدن مضرات چای حاوی رنگ مصنوعی و آفت کش ها دور بمونید. برای خرید چای ارگانیک می تونید، به قسمت فروشگاه عطر گیلان مراجعه کنید تا چای سبز ایرانی و چای ایرانی لاهیجان ارگانیک تهیه کنید.

خواص چای سبز

• ضد سرطان
• ضد خستگی
• محافظت از کبد
• ضد میکروب
• آرامش‌بخش
• پیشگیری از آلزایمر

خواص چای سیاه

• بهبود سلامت استخوان
• بهبود هضم غذا
• کاهش خطر سنگ کلیه
• از بین بردن باکتری ها
• برای بهداشت دهان
• درمان اسهال
• جلوگیری از عفونت های پوستی

برای اینکه بدانید با نوشیدن چای سیاه چه خواصی با چه فرآیندی به بدن شما میرسه، به مقاله 9 خواص چای سیاه که با تحقیق علمی به اثبات رسیدن در بلاگ سایت مراجعه کنید.

نحوه فرآوری چای سبز و چای سیاه

هردو چای از یک گیاه به نام کاملیا سیننسیس بدست میان و تفاوتشون در نحوه فرآوری هست. در واقع چای سبز اکسیداسیون کمتری نسبت به چای سیاه داره و تفاوت اصلی این دو چای در میزان اکسید شدن برگ هست. اکسیداسیون به زبان ساده یعنی در معرض اکسیژن قرار گرفتن و با اکسیژن واکنش دادن. اگه تا حالا به یک سیب یا موز گاز زده دقت کرده باشید. مشاهده کردید که بعد چند ساعت سطحی از میوه که با هوا در تماس هست شروع به تیره شدن و قهوه ای شدن می کنه. به واکنشی که باعث تیره شدن رنگ سیب و موز میشه اکسیداسیون میگن. برگ های چای سبز رو بعد از چیدن حرارت میدن تا کمترین حالت اکسیداسیون رو تجربه کنه و برگ های چای سیاه مدت زمانی در معرض هوای آزاد قرار می گیرن تا مقدار زیادی اکسید بشن و به رنگ تیره دربیان.

برای اطلاع بیشتر از جزئیات نحوه تولید چای به مقاله چای چگونه تولید میشود در بلاگ سایت مراجعه کنید.

نحوه دم کردن چای سیاه و چای سبز

نحوه دم کردن این دو نوع چای بسیار متفاوته. برگ چای سیاه در دمایی نزدیک به دمای جوش باید در آب قرار بگیره و تحت حرارت غیرمستقیم (بخار آب) باشه تا دم بکشه. (البته بدون حرارت غیر مستقیم هم دم میکشه فقط طعمش کمی ملایم تر میشه) چای سیاه اگه ارگانیک و بدون اسانس باشه حداقل باید 15 الی 20 دقیقه دم بکشه تا طعم و عطرش دربیاد. در صورتی که حاوی رنگ و اسانس باشه 5 دقیقه برای دم کردنش کافیه. برگ چای سبز در دمایی پایین تر از نقطه جوش باید در آب قرار بگیره. برای دم کشیدن احتیاجی به حرارت غیر مستقیم نداره. زمان دم کشیدنش بین 1 تا 3 دقیقه هست؛ اما میشه این زمان رو بیشتر هم ادامه داد، تا طعم و رنگی قوی تر داشته باشه.

برای آشنایی با فوت و فن دم کردن چای سبز به مقاله طرز تهیه چای سبز خوش طعم و خوش رنگ در بلاگ سایت مارجعه کنید.

برای آشنایی با فوت و فن دم کردن چای سیاه به مقاله نحوه دم کردن چای ایرانی در بلاگ سایت مراجعه کنید.

طعم، عطر و رنگ چای سیاه و چای سبز

تفاوت اصلی که مصرف کننده های این دو چای حس می کنن، تفاوت در طعم و رنگ هست. رنگ چای سبز بستگی به میزان بودنش داخل آب جوش داره. به طوری که چای سبز به مدت 3 دقیقه در آب جوش بمونه رنگش طلایی میشه و هر چقدر بیشتر بمونه رنگش به سبز متمایل میشه؛ همچنین اگه بیشتر از 10 دقیقه داخل آب بمونه سبز تیره میشه. طعم چای سبز کمی گس، کمی تلخ و کمی شیرینه و عطر منحصر به خودش رو داره. چای سیاه نسبت به چای سبز طعم قوی تری داره. مقداری گسی و مقداری تلخی به همراه رایحه مخصوص به چای سیاه داره و رنگش قرمز هست.

چای سبز بنوشیم یا چای سیاه

این دو چای خواص مشترک زیادی دارن. هردو حاوی مقدار زیادی آنتی اکسیدان مفید برای بدن هستن، که می تونن باعث پیشگیری از بیماری های قلبی عروقی، فشار خون بالا و انواع سرطان بشن. اگه با نوشیدن چای قصد دارید کافئین زیادی دریافت کنید. چای سیاه گزینه بهتریه؛ اما اگه مصرف کافئین باعث ایجاد تنش در بدن شما میشه؛ چای سبز چون همراه با کافئین ماده ای به نام لتنین داره، که باعث ایجاد آرامش میشه، گزینه بهتری برای نوشیدن هست. این نکته رو فراموش نکنید، که زیاده روی در نوشیدن هر دو چای ممکنه عوارضی برای بدن شما داشته باشه. هر دو چای دارای تانن هستن که مصرف زیادش ممکنه باعث کاهش جذب مواد معدنی بشه. مثل از بین رفتن آهن غذا زمانی که بعد از غذا چای می نوشید؛ همچنین معده رو تحریک می کنه و باعث تهوع و استفراغ میشه. در نهایت به نظر میرسه وجود هر دو نوع در رژیم غذایی به افزایش سلامتی کمک می کنه و بهتر هست در طول روز از هردو نوع مصرف بشه. به همین دلیل اگه فقط به نوشیدن چند لیوان چای سیاه عادت دارید، پیشنهاد میشه روزی یک فنجان چای سبز هم بنوشید، تا از خواصش بهرمند بشید. اگه به طعم چای سبز علاقه ندارید باید اینو بدانید که طعم این چای خیلی به نحوه دم کردنش بستگی داره.