همه چیز درباره‌ی چای (انواع چای، دم کردن چای، خواص چای، تاریخچه چای و …)

چای دومین نوشیدنی پر مصرف در جهانه؛ فقط آب در جهان مصرف بیشتری از چای داره. شاید این مطلب باعث تعجب شما بشه، اما انواع چای مثل (سیاه، سبز، سفید، اولانگ، پوئر و…) از یک گیاه با نام علمی کاملیا سیننسیس (Camellia sinensis) بدست میاد. کاملیا سیننسیس یک گیاه بومی شرق آسیا به حساب میاد، که در حال حاضر در تمام جهان رشد میکنه. گیاه چای در خاک سست و عمیق، در ارتفاعات بالا و در هوای نیمه گرمسیری بهترین رشد رو داره. مردم شمال کشور چین به این گیاه (چای) و مردم جنوب چین بهش (تِی) میگفتن. مردم اروپای غربی این گیاه رو به گویش مردم جنوب چین یعنی تِی (tea) صدا میزنن و مردم خاورمیانه و شمال آفریقا این گیاه رو به گویش مردم شمال چین یعنی چای (chai) صدا میزنن. به طور خلاصه میشه گفت، هر محصولی که از گیاه کاملیا سیننسیس بدست بیاد چای محسوب میشه. این نوشیدنی با دم کشیدن برگ ها، ساقه یا جوانه گیاه بدست میاد؛ به طوری که چند دقیقه باید در آب جوش خیس بخوره تا آماده نوشیدن بشه. این نوشیدنی حاوی مقداری کافئین، آنتی اکسیدان، پروتئین وکربوهیداته، اما چربی نداره. این نوشیدنی طعم های بسیار مختلف و متفاوتی داره اما معطر بودن، کمی تلخی و کمی گس بودن در تمام طعم های انواع چای دیده میشه.

طبقه بندی انواع چای

در درجه اول این رو باید متوجه این نکته باشید، که چای واقعی به محصولی میگن که از فرآوری گیاه کاملیا سیننسیس بدست بیاد. در مناطق مختلفی از دنیا، در فرهنگ های مختلف، نوشیدنی هایی وجود دارن که از گیاه دیگه ای تهیه شدن و بهشون چای گفته میشه مثل چای (ماته)؛ اما چای واقعی نیستن. تفاوت انواع چای به چند عامل بستگی داره، که مهم ترینش میزان و نوع اکسیداسیونه. اکسیداسیون به واکنش مولکول های برگ چای با اکسیژن گفته میشه. بعد از چیده شدن برگ ها فرآیند پلاس، مالش، اکسیداسیون و خشک شدن روی برگ گیاه چای انجام میشه، که تفاوت در هر کدام از این مراحل باعث شده 6 نوع مختلف از این نوشیدنی در دنیا وجود داشته باشه.

چای سفید

چای سفید زمانی بدست میاد که برگ های بالایی بوته در جوان ترین حالت خودشون هستن. برگ این نوشیدنی زمانی چیده میشه که رنگ سبز کمرنگی داره و برگ هنوز کامل باز نشده و روی بعضی از برگ ها کُرک سفید رنگی وجود داره. این چای بعد از چیده شدن باید سریع خشک بشه. این چای کمترین اکسیداسیون و فرآوری رو تجربه میکنه؛ به همین دلیل طعمی ملایم و لطیف داره و در بین انواع دیگه چای کمترین مقدار کافئین رو داره. از چای سفید 4 مدل معروف به نام های بای هائو یین ژن (Bai Hao Yin Zhen)، بای میو دان (Bai Mu Dan)، گونگ مای (Gong Mei) و شو مای (Shou Mai) وجود داره.

چای سبز

زمانی که برگ های بوته چای چیده میشن، با حرارت دادن از اکسید شدن برگ جلوگیری میشه و رنگ سبز برگ باقی می مونه، چای سبز بدست میاد. حرارت دادن برای خنثی کردن آنزیم هایی که باعث اکسیداسیون میشن انجام میشه. این نوشیدنی طعم تلخ و شیرینی داره؛ همچنین رایحه ملایم و لطیفی ازش استشمام میشه. این نوشیدنی 6 نوع معروف با نام های بی لو چان، پی لو چان یا بی لو چون (Biluochun)، جن مائی چا (Genmaicha) “چای برنج قهوه ای”، گیوکورو (Gyokuro)، لاوشن (Laoshan)، لانگ جینگ یا چای اژدها (Longjing) و ماچا یا ماتچا داره.

چای اولانگ

برگ این چای نه مثل چای سبز اصلا اکسید نمیشه، نه مثل چای سیاه کامل اکسید میشه؛ به چای اولانگ چای نیمه اکسید میگن. مقدار اکسیداسیون در انواع مختلف این نوشیدنی متفاوته و از 10 تا 80 درصد میتونه متغییر باشه. هرچقدر این چای کمتر اکسیداسیون بشه، از نظر ظاهر، طعم وعطر به چای سبز نزدیک میشه؛ هرچقدر بیشتر اکسید بشه، از نظر ظاهر، طعم و عطر به چای سیاه نزدیک میشه. این نوشیدنی 5 نوع معروف با نام های بای هائو (Bai Hao)، بائوژانگ (Bao Zhong)، دا هونگ پائو (Da Hong Pao)، تای گوان یین (Tie Guan Yin) و دونگ دینگ (Tung Ting) داره.

برگ چای اولانگ

چای سیاه (چای قرمز)

برگ های این چای به مدت طولانی در هوای آزاد قرار میگیرن تا کامل اکسید بشن، به طوری که رنگ برگ ها سیاه میشه. در کشور چین بهش چای قرمز میگن چون زمانی که دم میکشه رنگش قرمز میشه؛ غربی ها به دلیل رنگ سیاه برگ بهش چای سیاه میگن. این نوشیدنی قوی ترین طعم رو بین انواع چای داره؛ طعم و عطر این نوشیدنی به نوع برگی که ازش تهیه میشه و فصل چیده شدن بستگی داره. چای سیاه 7 نوع معروف با نام های آسام، سیلان، دارجلینگ، ارل گری، کی مون، کنیا و یونن یا یوننان داره. البته این چای در ایران هم کشت میشه و انواع مختلفی از چای ایرانی لاهیجان وجود داره.

چای پوئر

این چای مثل بقیه چای ها اکسید نمیشه؛ بلکه برای بدست آمدن پوئر باید برگ روند تخمیر میکروبی طی کنه؛ به صورتی که برگ چای رو بعد از مقداری خشک کردن به حالت فشرده و قالبی در میارن و این برگ ها طی مدت چندین سال با تخمیر میکروبی طعم و عطرشون عوض میشه. 3 نوع مختلف از این نوشیدنی وجود داره، که فرقشون در مدت زمان تخمیر برگه. پوئر جوان (خام) که بین 2 تا 3 سال تخمیر میشه؛ پوئر کهنه (خام) که بین 3 تا 7 سال تخمیر میشه؛ پوئر کهنه (رسیده یا کامل) که تخمیرش چند دهه طول میکشه.

برگ چای پوئر

چای زرد

زمانی که برگ چای به صورت آهسته اکسید بشه، چای زرد بدست میاد. بعد از چیدن برگ اجازه میدن برگ به صورت آهسته و با تخمیر میکروبی اکسید بشه، به همین دلیل رنگ برگ ها کمی زرد میشه.

برگ چای زرد

چای کوکیچا

در فصل زمستان برگ های کهنه گیاه رو به هم راه ساقه ها میچینن و کوکیچا درست میکنن، که به چای زمستان هم معروفه.

تاریخچه چای

تاریخچه این نوشیدنی در چین باستان حدود 5000 سال قدمت داره. طبق افسانه ای حدود سال 2732 قبل از میلاد امپراتوری به نام شن نونگ به طور اتفاقی زمانی که درحال جوشاندن آب بود، تعدادی برگ چای داخل ظرف آب میوفته و نوشیدنی چای کشف میشه. امپراطور بلافاصله به عطر مطبوعی که از آب استشمام کرد علاقمند شد و مقداری ازش نوشید. افسانه ها میگن شن نونگ زمان نوشیدن این دمنوش احساس خاصی رو توصیف میکرد؛ یک جور احساس گرما به طوری که انگار این نوشیدنی در حال بررسی هر قسمت از بدنش بود.
Shen Nung نام این دم کرده رو “ch’a” گذاشت. در زبان چینی به این شکل 茶 نوشته میشه. در سال 200 پس از میلاد یکی از امپراطورهای سلسله (هان) دستور داد، هنگام اشاره به چای باید از یک کلمه خاص استفاده بشه؛ ظاهر این کلمه در زبان چینی، شاخه های چوبی، علف و یک مرد که بین این دو قرار گرفته رو نشان میده. این کاراکتر نوشتاری که «ch’a» تلفظ میشه؛ در فرهنگ چین نمادی از راهی هست که چای انسان ها رو با طبیعت به تعادل میرسونه.

تاریخچه چای در چین

محبوبیت این نوشیدنی درکشور چین از قرن چهارم تا قرن هشتم رشد زیادی داشته؛ به صورتی که چای دیگه فقط برای خواص دارویی مصرف نمیشد؛ بلکه برای حس خوب طراوت و لذت نوشیدنش در طول روز مصرف میشد. در این بین مزارع چای در چین بیشتر و بیشتر شدن. تاجرهای چای ثروتمند شدن و ظروف چای خوری گران قیمت و شیک نشانه ثروت و موقعیت بالای اجتماعی شد.
امپراطوری چین به شدت روی کشت و تولید چای نظارت داشت. قانونی وجود داشت که فقط زنان جوان حق دارن در روند تولید چای دخالت کنن. (احتمالا به خاطر اعتقاد به پاکی زنان جوان در چین) این خانوم های جوان نباید سیر، پیاز و ادویه قوی می خوردن، چون ممکن بود بوی نوک انگشتشون باعث پایین آمدن کیفیت برگ چای بشه.

اختراع یا کشف چای سیاه

تا اواخر قرن هفدهم تمامی چای ها در کشور چین چای سبز بود. با بیشتر شدن تجارت این محصول به خارج، تولید کننده های چینی متوجه شدن که میشه برگ ها رو با فرآید تخمیر خاصی مدت زمان طولانی تری نگهداری کرد. چای سیاهی که از این فرآیند بدست میومد طعم و عطر خودش رو مدت طولانی تری نسبت به چای سبز حفظ می کرد و برای مسافت های طولانی گزینه بهتری بود.

تاریخچه چای در تبت

چینی ها این نوشیدنی رو در ابتدای قرن نهم به تبت معرفی کردن. آب و هوای نامساعد و زمین های سخره ای باعث شد، رشد این گیاه در تبت با مشکل مواجه بشه. بنابراین چای باید با گونی از طریق کاروان وارد تبت میشد؛ که نه تنها عبور از سخره ها و ارتفاعات مشکل بود؛ بلکه محموله ها توسط دزدها و راهزن ها هم تهدید میشدن. با بالا رفتن تقاضا چای در تبت، روزانه حدود 2 تا 300 گونی وارد تبت میشد.
این نوشیدنی در تبت به حدی محبوب شد، که ازش به عنوان پول و ارز برای مبادله استفاده میشد. چای فشرده شده (پوئر) تقریبا یک روش رایج برای پرداخت و دریافت همه چیز بود؛ معمولا کارگرها و خدمتکار ها به عنوان دستمزد چای میگرفتن.

چای سنتی تبتی

روش سنتی تهیه این نوشیدنی در تبت با جوشاندن برگ به مدت نیم ساعت و عبور دادنش از صافی که با موی اسب درست شده (امروزه با صافی پلاستیکی انجام میشه) داخل یک لیوان بلند چوبی انجام میشد. به طور سنتی به این چای کره و نمک اضافه می کنن و باهاش هم میزنن؛ کره و نمک برای جایگزینی چربی و نمک از دست رفته افرادی که در ارتفاع کوه های هیمالیا زندگی میکنن به این نوشیدنی اضافه میشه.

نوشیدنی اصیل تبتی

در تبت هر فرد روزانه 40 فنجان و حتی بیشتر چای مصرف میکنه. آداب و رسوم تبتی ها حکم میکنه که هیچ مهمانی بدون نوشیدن چای از در خارج نشه و همیشه فنجانش پر از این نوشیدنی باشه.

تاریخچه چای در ژاپن

در اوایل قرن نهم ژاپنی ها با ارزش ها و سنت های چای چینی آشنا شدن. راهب بودایی به نام دنگیو دایشی بذر چای چینی رو به ژاپن آورد و اعتبار زیادی برای خودش کسب کرد. این نوشیدنی به بخش جدایی ناپذیری از زندگی در معابد ژاپنی تبدیل شد؛ راهب ها از این نوشیدنی برای حفظ هوشیاری در مدیتیشن استفاده می کردن. در اوایل دهه 1300 این نوشیدنی در بین عموم جامعه محبوبیت پیدا کرد، اما مراسم مذهبی چای در ژاپن همواره مهمترین عامل نوشیدن این نوشیدنی بود.

مراسم چای ژاپنی

مراسم مقدس چای ژاپنی به نام «چانویو» در اواخر قرن پانزدهم تحت تأثیر فلسفه‌های ژاپنی (ذن) بودیسم شکل گرفت. در این مراسم احترام به عمل تهیه و نوشیدن چای بسیار پر اهمیته؛ بودیسم (ذن) به عناصر اساسی فلسفه ژاپن (هماهنگی، خلوص، احترام و آرامش) در طول “چانویو” احترام میذاره. مراسم چای خوری به حدی مهم بود که در باغ و تراس خانه ها چایخانه های اختصاصی ساخته میشد و تسلط داشتن در درست اجرا کردن مراسم چایخوری لازمه ازدواج زن ها بود.

چای سنتی ژاپنی

چای مورد استفاده در مراسم چانویو (Chanoyu) چای سبز قوی پودر شده ای به نام “Matcha” ماچا یا ماتچا هست. چای ماچا برای ذائقه غربی کمی عجیب غریب به نظر میاد، اما ژاپنی ها این نوع چای رو به روش دم کردن برگ که باعث ایجاد طعم تند و تیز میشه ترجیح میدن. در اواخر دهه 1730 زمانی که مشخص شد بخار دادن به برگ ها باعث جلوگیری از تخمیر و اکسید شدنشون میشه، دوباره چای دم کرده در ژاپن رواج پیدا کرد.

چای در ژاپن امروزی

امروزه چای در ژاپن با هر وعده غذایی سرو میشه. این نوشیدنی به صورت آماده و در قوطی در تمام فروشگاه ها موجوده و برای خوشامد گویی به مهمان از این نوشیدنی استفاده میشه؛ حتی بستنی با طعم چای سبز محبوبیت زیادی داره. به علت مساحت محدود کشور ژاپن برای کشاورزی، برای کشت این گیاه از روش پیچیده ای استفاده میشه. در این کشور دامنه کوه رو به صورت پله کانی تغییر شکل میدن و برای پرورش چای ازش استفاده می کنن. در حال حاضر صنعت پرورش چای در ژاپن پیشرفته ترین در بین تمام کشور های جهان به حساب میاد و از ماشین آلات تخصصی زیادی برای پرورش این گیاه استفاده میشه. ژاپنی ها به علت ذائقه متفاوت، این نوشیدنی رو طوری طراحی کردن که کمی رنگ سبزتر، طعم قوی تر و شیرین تری نسبت به چای چینی داره.

تاریخچه چای در روسیه

در سال 1618 چینی ها به تزار الکسیس پادشاه روسیه برگ این نوشیدنی رو هدیه کردن. همه درباره این نوشیدنی جدید کنجکاو بودن و چای به سرعت محبوبیت زیادی پیدا کرد. برای انتقال این نوشیدنی به روسیه مسیر تجاری که با کاروان های شتر این گیاه ور حمل می کردن ایجاد شد. این کاروان ها 17702 کیلومتر رو باید طی می کردن که چیزی حدود 1 سال ونیم با شتر طول میکشید. برای راضی نگه داشتن روس های تشنه چای سالانه چیزی حدود 6000 شتر (هر شتر به مقدار 270 کیلوگرم برگ حمل می کرد) از این نوشیدنی وارد روسیه میشد. در سال 1903 راه آهن سیبری راه اندازی شد، که زمان حمل و نقل رو از 1 سال و نیم به 1 هفته کاهش داد.

تاریخچه چای در اروپا

پرتقالی ها و هلندی ها برای اولین بار در سال 1610 این نوشیدنی رو وارد اروپا کردن؛ زمانی که شاه چارلز دوم (پادشاه انگلستان) با شاهزاده پرتقالی کاترین براگانزا ازدواج کرد. ملکه جدید بریتانیا به عنوان جهیزیه یک صندوق چای مرغوب چینی با خودش آورد، چون عاشق این نوشیدنی بود. ملکه شروع به سرو این نوشیدنی در دادگاه و بین دوستان اشرافی خودش کرد. اینطور بود که خبر نوشیدنی عجیب و خوش طعم همه جا پیچید. به عنوان یک کالا وارداتی و لوکس فقط افراد ثروتمند میتونستن چای بنوشن؛ به طوری که کمترین وزن از برگ این نوشیدنی معادل یک ماه دستمزد یک کارگر بود؛ قیمت بالای این نوشیدنی باعث شد که بسیار شیک و لوکس به حساب بیاد. اجرا مراسم چای با ظرافت و مهارت نشان دهنده منزلت اجتماعی بالا، تربیت خوب و عقل زیاد بود؛ به همین دلیل تعداد زیادی از خانواده های انگلیسی و هلندی نقاشی هایی از نوشیدن چای خانوادگی داشتن.

مراسم چای بعد از ظهر

چای بعد از ظهر که یک رسم محبوب بریتانیایی به حساب میاد و به (آنا) هفتمین دوشس بردفورد نسبت داده میشه. آنا از فاصله بین یک صبحانه سبک تا یک وعده غذایی در اواخر عصر شاکی بود؛ بنابر این در این فاصله هر روز به خدمت کارش دستور میده که براش چای بیارن و کم کم شروع میکنه دوست های خودش رو به صرف این نوشیدنی در بعد از ظهر دعوت کردن و این رسم خیلی سریع فراگیر میشه.

نقش چای در جهانی شدن تجارت

هلندی ها تا سال 1678 روی تجارت این نوشیدنی تسلط داشتن تا زمانی که انگلیسی ها شروع به واردات چای در مقیاس زیاد کردن. خانواده سلطنتی بریتانیا که به دنبال کنترل کامل و تمام سود این بازار بودن؛ شرکت هند شرقی رو اجاره کردن و انحصار تجارت در سراسر آسیا و شرق آفریقا رو به این کمپانی دادن.
هند شرقی به سرعت تبدیل به بزرگتری انحصار جهانی شد، که کالای اصلیش این نوشیدنی بود. به این کمپانی حق تصاحب قلمرو، پول، سکه، داشتن قلعه و ارتش، اتحاد بین قانون شکن ها، تشکیل اتحاد های خارجی و حتی اعلام جنگ داده شده بود. سلطنت شرکت هند شرقی ادامه پیدا کرد تا اینکه پارلمان بریتانیا در سال 1833 مسیرهای تجاری رو برای رقابت باز اعلام کرد. این شرکت بریتانیایی دنیا رو تغییر داد: هند شرقی هنگ کنگ، سنگاپور و هند رو جزئی از مستعمرات بریتانیا میدونست و باعث ایجاد اقتصاد جهانی شد.

تاریخچه چای هند

(جنگ های تریاک)

با افزایش مصرف چای صادراتی، بریتانیا در تامین محصول برای واردات ناتوان شد. پنبه محصول اصلی تولیدی بریتانیا بود، اما چینی ها علاقه ای به مبادله پنبه با این نوشیدنی نداشتن. کالای مورد علاقه چینی ها برای مبادله نقره بود. به این دلیل انگلیسی ها به کشت تریاک در مستعمره آسیایی خود یعنی هند رو آوردن. بریتانیایی ها تریاک رو از مرز هند به چین میفرستادن و با نقره مبادله میکردن و بعد با همین نقره از چینی ها چای میخریدن. طرح غیرقانونی تریاک تا سال 1839 ادامه داشت؛ تا زمانی که یک مقام چینی 20000 صندوق تریاک رو در دریایی نزدیک به کانتون انگلیس فرستاد. یک سال بعد از این اتفاق بریتانیا به چین اعلام جنگ کرد و چین هم با تحریم چای مقابله کرد.

جنگ تریاک بین چین و بریتانیا

مزارع چای در هند

چین حتی قبل از جنگ تریاک مایل به تجارت باغرب نبود. چینی ها خودشون رو خودکفا میدونستن و هر چه بیشتر در جهت انزوا تجاری حرکت میکردن. مشکلات مبادله چای با چین باعث شد بریتانیا کشت این گیاه رو بررسی کنه. آب و هوا همچنین ارتفاعات شمال هند، این کشور رو به مکانی امیدوار کننده برای کشت این گیاه تبدیل کرد؛ همچنین در اوایل سال 1823 چای بومی در هند کشف شد که در ارتفاعات آسام رشد میکرد. در مدت زمان کمی هندی ها در پرورش گیاه چای متخصص شدن؛ اما در فرآوری این نوشیدنی دانش کافی نداشتن. رابرت فورچون گیاه‌ شناس اسکاتلندی کسیه که به چین سفر کرد و دانش و ابزار فرآوری این نوشیدنی رو با خودش به هند آورد.

تاریخچه چای در آمریکا شمالی

به دلیل اینکه در سال های اولیه آمریکا شمالی مستعمره اروپا بود؛ جای تعجبی نیست که مصرف این نوشیدنی در آمریکا خیلی رواج داشت و آداب و سنت های نوشیدن چای از اقیانوس اطلس عبور کرده بود و توسط آمریکایی ها اجرا میشد. چایخانه ها و لوازم چای خوری چینی که از نقره ساخته شده بودن و ظرافت خاصی داشتن در شهر های جدید نیویورک، بوستون و فیلادلفیا محبوب بود.

انقلاب آمریکا

در نیمه دوم قرن هجدهم چای مهمترین و بیشترین کالای صادراتی بریتانیا بود. دولت بریتانیا با استفاده از نفوذ خود در آمریکا برای این نوشیدنی مالیات مشخص کرد. کم کم طمع دولت بیشتر شد و به مالیات اضافه شد؛ تا جایی که نرخ مالیات به 119% رسید. بندر های آمریکا برای سرپیچی، از ورود کالای مشمول مالیات خودداری کردن. این کار باعث به وجود آمدن جشن بدنام (چای بوستون) شد، که باعث بسته شدن بندر بوستون به دست دولت بریتانیا و ورود نیروهای نظامی بریتانیا به خاک آمریکا شد. این اتفاقات باعث ایجاد جنگ استقلال آمریکا و ترجیح دادن قهوه توسط مردم به جای چای بود؛ در واقع تحریم این نوشیدنی یک عمل میهن پرستانه به حساب میومد.

پیشرفت های آمریکا در نوشیدن چای

ایالات متحده باعث به وجود آمدن چند تغییر بزرگ در صنعت چای شده. در سال 1904 در نمایشگاه تجارت جهانی سنت لوییز گروهی از تولید کننده های چای این نوشیدنی رو داغ بین شرکت کننده ها پخش می کردن. گرمای زیاد تابستان باعث شد مردی که داخل غرفه متروکی نشسته بود این نوشیدنی رو داخل لیوان های بسته بندی شده با تکه های یخ بریزه. مشتریا برای امتحان نوشیدنی جدید (یخ چای یا چای سرد) صف کشیدن. امروزه در ایالات متحده مردم بیشتر از 50 میلیارد لیوان چای سرد در سال مینوشن که حدود 80% از مصرف تمام ایالت هارو تشکیل میده.
چای کیسه ای هم به صوردت تصادفی در این کشور ساخته شد. در سال 1908 یک تاجر چای نیویورکی نمونه های از محصولش رو داخل بسته های پارچه ابریشمی برای کافه ها و رستوران ها میفرسته؛ بعد از مدتی متوجه شد رستوران ها چای رو با همان کیسه دم می کنن تا در وقت صرفه جویی کنن؛ این روش دم کردن به سرعت مورد توجه مردم قرار گرفت.

چای در فرهنگ های مختلف

چای مراکشی

ترکیبی از نعناع، برگ چای سبز (معمولا چای سبز ساچمه ای) و مقدار زیادی شکر، ترکیبی مرسوم در این کشور شمال آفریقا به حساب میاد. برای سرو این نوشیدنی قوری رو از ارتفاع بالا کج میکنن و داخل لیوان های باریک شیشه ای میریزن؛ این کار در 3 وعده انجام میشه و هر وعده طعم این چای کمی تغییر میکنه. یک ضرب المثل معروف در این کشور میگه ( لیوان اول مثل زندگی لطیفه، لیوان دوم مثل عشق قویه و لیوان سوم مثل مرگ تلخه) امتناع از نوشیدن هر وعده از این نوشیدنی اوج بی ادبی به حساب میاد.

چای تبتی

(پوچا) چای سنتی تبت با جوشاندن چای سیاه قالبی به نام پماگول برای مدت زمان نسبتا طولانی و اضافه کردن شیر، نمک و کره گاو درست میشه. این نوشیدنی بافتی مثل سوپ داره و نوشیدنش در آب و هوای سرد و مرتفع بسیار آرامش بخش و تقویت کننده به حساب میاد.

چای هندی

این کشور بیشتر به ترکیب برگ چای سیاه با ادویه هایی مثل دارچین، زنجبیل، میخک، فلفل، جوز هندی و هل شناخته میشه. در مناطق مختلف ممکنه طرز تهیه چای ماسالا تفاوت هایی داشته باشه، اما این نوشیدنی تند عنصر اساسی زندگی روزمره در هنده، که در حال حرکت و جنب و جوش نوشیده میشه. تقریبا در هر خیابان این کشور چای خانه ها و مناطقی پیدا میشه که در حال فروش این نوشیدنی باشن؛ به فروشندگان چای ماسالا والاده میگن. این فروشنده ها چای ماسالا رو در ظروف سفالی کوچکی که از خاک محلی ساخته شده میفروشن. عده ای گردو غبار این فنجان هارو عنصر حیاتی برای حس کردن طعم واقعی این نوشیدنی ملی به حساب میارن.

چای آرژانتینی

در این کشور چایی نوشیده میشه که به ماته تلفظ (ma-tay) معروفه و از گیاه متفاوتی نسبت به باقی چای ها بدست میاد. این چای که نوشیدنی خدایان نامیده میشه جز اصلی زندگی آرژانتینی ها به حساب میاد. این نوشیدنی رو در ظرف مخصوصی تهیه میکنن و با نی فلزی به نام بومبیلا که ته نی صافی داره می نوشن. هم زدن این نوشیدنی نوعی توهین به حساب میاد؛ چون مهارت دم آوری درست میزبان رو زیر سوال میبره. این نوشیدنی به صورت سنتی با شیرین کننده سرو نمیشه؛ اما نسل های جوان تر به ریختن شکر و عسل در ماته روی آوردن.

چای روسی

زمانی که روس ها نیاز داشتن غذا ها و نوشیدنی های بیشتری در طول روز مصرف کنن، سنت نوشیدن زوارکا شکل گرفت. زوارکا چای روسیه که از برگ چای سیاه دم کشیده در قوری روی سماور درست میشه و با انواع غذا سرو میشه. این نوشیدنی مثل چای ایرانی قوی و پر رنگه؛ برای همین نمیشه چای رو کامل در لیوان ریخت؛ به همین دلیل هر کسی بنا به سلیقه مقداری از این نوشیدنی در لیوان میریزه و بعد از سماور بهش آب جوش اضافه میکنه. سرو زوارکا بدون کلوچه، کراکر و انواع خوراکی ها به معنای سرو برهنه این نوشیدنیه و بسیار بی ادبانه به حساب میاد.

چای چینی

مراسم سنتی چای چینی که به گونگفو معروفه، بسیار حساس و دقیقه؛ حتی طرح های روی قوری و فنجان های کوچک هم در این مراسم اهمیت دارن. برای اجرای این مراسم باید صافی، انبر، سینی مخصوص دم کردن، حوله و فنجان های خوشبو کننده وجود داشته باشن. (این فنجان ها فقط برای بو کردن هستن و داخلشون چای نوشیده نمیشه) در اولین مرحله از مهمان ها درخواست میشه فقط برگ ها رو بو کنن. با اولین دم چای فنجان ها رو میشورن تا فنجان گرم بشه و عطر چای به خودش بگیره. دم دوم مخصوص نوشیدنه. برای ریختن این نوشیدنی فنجان ها رو به صورت دایره ای دور هم میچینن؛ قوری رو از ارتفاع بالا کج میکنن تا نوشیدنی داخل فنجان بریزه؛ این حرکت مداوم و بدون بالا آوردن سر قوری انجام میشه تا تمام فنجان ها پر بشن. از مهمان ها انتظار میره که فنجان و نعلبکی رو باهم با دو دست بگیرن و آرام آرام مزه کنن.

چای تایلندی

زمانی که جنگ داخلی چین در سال 1949 تمام شد؛ تعدادی پناهنده به سمت تایلند فرار کردن و بعضی از سنت های چینی مثل سنت نوشیدن چای رو وارد این کشور کردن. چای تایلندی یک چای سرد به رنگ کهرباییه که ترکیبی از چای سیلان یا آسام با شکر، شیر تغلیظ شده و ادویه هایی مثل بادیان، جوز هندی، شکوفه های پرتقال و مقدار زیادی یخه. چای تایلندی یک نوشیدنی شیرین، تند و پر کالریه، که در روز های گرم بسیار دلنشینه و مکمل طعم تند غذا ها در این فرهنگ به حساب میاد.

چای تایوانی (Bubble tea)

بابل تی یا چای حباب تایوانی یک نوآوری مدرن در نوشیدن چای به حساب میاد. این نوشیدنی کالری بالایی داره و از چای سرد (چای سیاه، چای سبز، چای یاسمن یا چای اولانگ) شیر خشک، شربت شیرین کننده و توپ های تاپیوکا تشکیل شده. منشا پیدایش چای حباب دار به سال 1988 برمیگرده؛ زمانی که آقای لین هسیو هوی مدیر توسعه محصول در کارخانه چای (چون شویی تانگ) در طول جلسه ای با کارکنان کارخانه تعدادی توپ تاپیوکا رو از داخل دسر درآورد و داخل لیوان چای انداخت؛ این تصادف باعث شد کارخانه چای بعد از مدتی این محصول عجیب رو به بازار بده و چای حبابدار مورد استقبال قرار بگیره. چند دهه بعد بابل تی در تمام دنیا معروف شد و فروشنده هایی در سراسر آسیا، اروپا و آمریکا این چای رو به مردم میفروشن.

چای انگلیسی

این نوشیدنی در قرن هفدهم به انگلیسی ها معرفی شد؛ اما سنت بریتانیایی چای بعد از ظهر حدود 200 سال بعد بود که به وجود آمد. زمانی که استاندارد غذایی در انگلستان برای نهار، ظهر و برای شام 8 شب بود، آنا هفتمین دوشس بدفورد از خدمت کار هاش خواست حدود ساعت 4 بعد از ظهر غذا های کوچک آماده کنن؛ در این مجموعه چای و تعدادی ساندویچ و کیک های کوچک وجود داشت. این کار آنا برای طبقه مرفح بریتانیا الهام بخش بود و کم کم بین تمام مردم فراگیر شد. این سنت به گسترش باغ های چای کمک کرد که مردم داخل باغ از این نوشیدنی و کیک لذت میبردن.

چای ژاپنی

مثل چین ژاپن هم مراسم مهمی برای نوشیدن چای به نام Chanoyu ،Sado یا Ocha داره، که تمام مراحل باید دقیق انجام بشه. حرکات میزبان در این مراسم به دقت طراحی شده تا مهمان این حرکات رو زیر نظر داشته باشه. این مراحل و تشریفات شامل همه چیز میشه؛ از آماده سازی خانه گرفته تا نحوه دعوت مهمان، ترتیب ورود ظروف به اتاق، تمیز کردن و گرم کردن ابزار ها و نحوه دم کردن مهمه. معمولا در این مراسم چای سبز ماتچا سرو میشه و برای تعادل در طعم تلخ، ماچا با شیرینی سرو میشه.

چای ایرانی

بعد از اینکه چای در چین و هند رواج پیدا کرد؛ این نوشیدنی از طریق جاده ابریشم به ایران رسید و باعث به وجود آمدن مکان هایی به نام چایخانه شد. کشت و تولید چای سیاه در ایران از قرن بیستم شروع شد. چای برای ایرانی ها یک نوشیدنی ملی و یک عنصر مهم حیاتی در زندگی اجتماعی به حساب میاد. این نوشیدنی معمولا داخل یک سینی نقره ای و همراه با نبات یا قند سرو میشه. مصرف این نوشیدنی اینقدر در ایران زیاده، که داخل همه خانه ها کتری وجود داره. چای در فرهنگ ایرانی مثل زوارکا روسی خیلی قوی و پر رنگ سرو میشه. به جای ریختن شکر برای خنثی کردن تلخی این نوشیدنی قند رو بین دندان ها یا روی زبان قرار میدن و چای سیاه می نوشن.

مراحل فرآوری چای

فرآوری برگ چای تعیین میکنه که انواع مختلفی از این نوشیدنی به وجود بیاد؛ همچنین روی طعم، عطر و کیفیت چای تاثیر زیادی داره. به طور کلی مراحل فرآوری به 6 مرحله تقسیم میشن.
• چیدن
• پلاس
• حرارت دادن
• مالش
• اکسایش
• خشک کردن

چیدن برگ

برگ چای به 2 روش دستی و دستگاهی چیده میشن. روش چیدن برگ با دست باعث میشه برگ ها دقیق تر انتخاب بشن و چای کیفیت بیشتری داشته باشه. در مقابل روش چیدن با دستگاه میتونه باعث سریع تر شدن این فرآیند و تولید بیشتر این نوشیدنی بشه.

پلاس برگ

برگ بعد از چیده شدن باید مدتی در معرض گردش هوا قرار بگیره تا رطوبتش کم بشه. این کار باعث به وجود آمدن تغییرات شیمیایی و فیزیکی لازم برای تبدیل برگ به چای میشه. تمام انواع چای حتی چای سفید و چای سبز باید این مرحله رو بگذرونن.

حرارت دادن

این مرحله برای چای سفید و چای سبز برای جلوگیری از اکسید شدن برگ انجام میشه. حرارت دادن باعث میشه آنزیم هایی که برگ رو اکسید می کنن از کار بیوفته. برای این کار 2 روش وجود داره؛ بخار دادن به برگ یا حرارت دادن در سطوح فلزی؛ بخار دادن به روش ژاپنی و حرارت دادن در سطح فلزی به روش چینی معروفه.

مالش

در این مرحله برگ ها با دستگاه یا با دست (روش سنتی تهیه چای) مالش داده میشن. این کار برای تخریب سلول های برگ و آماده کردن برگ برای مراحل بعدی انجام میشه. در حین مالش برگ ها با خصوصیات مختلف مثل بزرگ یا کوچک بودن و لطیف و زمخت بودن به شکل های مختلف ساچمه ای، پیچ دار، شکسته، سوزنی و کامل در میان.

اکسایش

میزان اکسید شدن برگ یکی از مهمترین عوامل برای تولید انواع مختلف چایه. بعد از مرحله مالش که برگ حالت لهیدگی پیدا کرد؛ برگ رو در معرض هوا قرار میدن تا با اکسیژن واکنش نشون بده؛ واکنشی شبیه به زنگ زدن آهن، به این نوع واکنش اکسایش طبیعی میگن. نوعی دیگه از اکسایش برگ وجود داره که با تخمیر میکروبی انجام میشه. هرچقدر برگ بیشتر اکسیداسیون بشه رنگش تیره تر میشه.

خشک کردن

برای ثابت نگه داشتن مشخصات فیزیکی مثل بافت و رنگ، همچنین مشخصات شیمیایی مثل طعم و عطر، برگ باید خشک بشه. در مرحله آخر به برگ ها حرارت داده میشه، تا رطوبتشون کم بشه. این کار باعث میشه این نوشیدنی تا مدت ها سالم بمونه و تغییر کمی در طول زمان بکنه.

برای اطلاع از جزئیات بیشتر نحوه تولید چای به مقاله چای چگونه تولید می شود در بلاگ سایت مراجعه کنید.

روش های مختلف برای دم کردن چای

این نوشیدنی در نقاط مختلف جهان به روش های مختلفی تهیه میشه؛ هر کشور، فرهنگ و منطقه جغرافیایی روش خاصی برای دم کردن این نوشیدنی داره. این روش های مختلف باعث میشه، این نوشیدنی با اینکه از برگ یکسانی تهیه شده، اما طعم، عطر و بافت متفاوتی داشته باشه. در ادامه 6 مورد از پر طرفدارترین و شایع ترین روش های دم آوری این نوشیدنی رو توضیح میدم.
1. روش گونگ فو چا (GONG FU CHA): دم کردن به روش چینی، در این روش مقدار زیادی برگ رو داخل استکان های کوچک میریزن و داخل استکان آب داغ میریزن؛ بعد از مدت کوتاهی که آب عطر و طعم برگ رو به خودش گرفت، چای رو می نوشن. در این روش چندین بار از برگ برای دم شدن استفاده میشه و اینطوری نیست که بعد از هر بار دم کردن برگ ها رو دور بریزن؛ این باعث میشه بعد از هر بار دم کردن، چای طعم و عطری متفاوت زمان نوشیدن داشته باشه؛ این فرآیند میتونه تا 10 یا 11 مرتبه ادامه پیدا کنه. معنی کلمه گونگ فو در ترجمه تحت الفظی میشه (تهیه چای با مهارت).
2. روش غربی: سبک غربی احتمالا ساده ترین و راحت ترین روش برای تهیه این نوشیدنیه. در این روش شما نه به فنجان های مخصوص (مثل گونگ فو چا) نه به سماوراحتیاج دارید، یک قوری بزرگ تنها چیزی که برای تهیه این نوشیدنی به سبک غربی احتیاجه. در این روش شما داخل قوری به مقدار دلخواه برگ چای میریزید و بعد قوری رو با آب جوش پر میکنید؛ بعد از گذشت چند دقیقه و خیس خوردن برگ ها در آب، این نوشیدنی رو داخل لیوان (به صورت یک رنگ و بدونه اضافه کردن آب جوش) میریزید.
3. روش پدر بزرگ: در این روش به جای استفاده از قوری، از لیوان یا ماگ برای دم کردن این نوشیدنی استفاده میشه. به این صورت که برگ ها رو مستقیم داخل لیوان میریزید و لیوان رو تا لبه از آب جوش پر میکنید؛ میتونید یک نعلبکی یا پیش دستی بذارید روی لیوان تا فرآیند دم کشیدن بهتر انجام بشه؛ (لازم نیست حتما درب لیوان رو بپوشونید) بعد از گذشت 5 تا 15 دقیقه بدون اینکه برگ ها رو از لیوان خارج کنید، حدود یک سوم نوشیدنی داخل لیوان رو بنوشید و بعد دوباره روی برگ ها آب جوش بریزید تا این فرآیند تکرار بشه. اسم روش پدربزرگ از معنای عامیانه همین رفتار در افراد مسن گرفته شده؛ چون زیاد دیده میشه که افراد مسن کنار هم بشینن و زمانی که در حال گپ و گفت هستن به این سبک چای تهیه کنن. مردمی که به این نوشیدنی علاقه دارن و به چین سفر می کنن، انتظار دارن مراسم گنگ فو چا رو زیاد ببینن ولی در کمال تعجب میبینن که بیشتر مردم کوچه و بازار به روش پدربزرگ این نوشیدنی رو تهیه میکنن.
4. روش جوشاندن: در زمان سلسله تانگ در چین بین سال های 618 تا 907 قبل از میلاد فرهنگ نوشیدن چای به شدت در حال گسترش بود و مردم در آن زمان برگ رو میجوشاندن. مراسم جوشاندن برگ این نوشیدنی معمولا طولانی بود و حتی میتونست تا 3 ساعت هم طول بکشه. معمولا بعد از 1 ساعت جوشیدن، این نوشیدنی به بهترین طعم خودش میرسید؛ برای این روش معمولا از چای پوئر استفاده میشه. چای سفید، چای پوئر و بعضی از انواع چای اولانگ در این روش تبدیل به نوشیدنی دلپذیری میشن و طعم و عطر خوبی میگیرن؛ اما چای سیاه و چای سبز در این روش بیش از حد گس و تلخ میشن، بنابراین توصیه میشه از این دو نوع در روش جوشاندن استفاده نشه.
5. روش دم سرد: در این روش آب سرد رو روی برگ چای میریزن و به مدت چند ساعت داخل یخچال قرار میدن تا برگ کاملا خیس بخوره و طعمش رو به آب بده. دم کردن با آب سرد باعث میشه کاتچین کمتری از برگ خارج بشه؛ به همین دلیل نوشیدنی نسبت به زمانی که با آب گرم دم میکشه کمی مزه شیرین تری داره؛ همچنین آب سرد باعث میشه نوشیدنی کافئین کمتری داشته باشه. البته یخ چای یا چای سرد رو به روش دم آوری با آب گرم و بعد ریختن یخ هم تهیه می کنن که برای یادگیری میتونید به مقاله طرز تهیه آیس تی در بلاگ سایت مراجعه کنید.
6. روش بخارآب (حرارت غیر مستقیم): این روش برای ما ایرانی ها، مردم روسیه و خاورمیانه آشنا هست. برای داشتن یک چای با طعم و عطری بسیار قوی، باید از بخار آب و حرارت غیر مستقیم استفاده کنید. برای این کار باید کتری یا سماور داشته باشید، آب رو جوش بیارید و داخل قوری مقدار زیادی برگ چای بریزید؛ بعد قوری رو با آب جوش پر کنید و روی کتری یا سماور در حال جوشیدن به مدت 15 تا 30 دقیقه بذارید. نتیجه میشه نوشیدنی ای با طعم قوی، عطری زیاد و بافتی غلیظ که نمیشه به طور کامل یک لیوان ازش نوشید و حتما باید با مقداری آب مخلوط بشه.

برای آشنایی با جزئیات بیشتری از روش دم آوری با حرارت غیر مستقیم به مقاله نحوه دم کردن چای ایرانی در بلاگ سایت مراجعه کنید.

راهنمای نحوه دم کردن انواع چای

برای رسیدن به یک فنجان چای خوش طعم و خوش رنگ، انتخاب چای با کیفیت لازمه اما کافی نیست. نحوه دم کردن تاثیر زیادی روی طعم و عطر این نوشیدنی میذاره. شاید باورش سخت باشه اما اگه جزئیات دم کردن نوشیدنی کمی تغییر کنه، تفاوت زیادی در نتیجه ایجاد میشه. انواع چای خصوصیات متفاوتی دارن که با توجه به این خصوصیات باید دم بکشن. در متن زیر سعی شده نحوه دم شدن انواع چای برای رسیدن به یک طعم متعادل و محبوب گفته بشه؛ اما شما نباید خودتون رو به این متن محدود کنید؛ شما میتونید با تغییر 3 فاکتور دما، مقدار برگ و زمان به فرمول شخصی و مورد پسند خودتون برای دم آوری این نوشیدنی ها برسید. (در متن زیر نحوه دم کردن انواع چای به روش غربی توضیح داده شده که یعنی دم شدن در یک قوری بزرگ و نوشیدن این نوشیدنی به صورت یک رنگ و بدون مخلوط کردن با آب جوش)
• چای سفید: این نوشیدنی رو به مدت 3 تا 4 دقیقه در دمای 76 تا 82 درجه سانتیگراد و برای هر فنجان به مقدار 1 تا 2 قاشق چایخوری دم کنید.
• چای سبز: برای هر فنجان 1 تا 2 قاشق چایخوری برگ بریزید؛ آب رو تا دمای 76 تا 82 درجه سانتیگراد داغ کنید و به مدت 1 تا 3 دقیقه اجازه بدید دم بکشه. بعضی از چای سبز های ژاپنی در دما پایین تر یعنی حدود 60 درجه سانتیگراد دم میکشن.
• چای ماچا: دمای آب باید ببین 71 تا 70 درجه سانتیگراد باشه؛ آب رو روی پودر ماچا بریزید و اینقدر هم بزنید تا کف کنه، بعد از کف کردن آماده نوشیدنه.
• چای اولانگ: اولانگ کم اکسید شده با رنگ برگ روشن باید در آبی با حرارت 76 تا 82 درجه سانتیگراد دم بیاد و اولانگ زیاد اکسید شده با برگ تیره باید در آبی با حرارت 88 تا 98 درجه سانتیگراد دم بیاد. این فرآیند باید حدود 3 تا 5 دقیقه طول بکشه و به ازای هر فنجان 1 تا 2 قاشق چای خوری برگ استفاده بشه.
• چای سیاه: برای هر فنجان 2 قاشق چایخوری برگ میریزید و آب رو با دما 88 تا 98 درجه سانتیگراد روی برگ ها میریزید تا به مدت 3 تا 5 دقیقه دم بکشن.
• چای پوئر: به مقدار 1 تا 2 قاشق چایخوری برگ بریزید؛ آب رو با دمای 88 تا 98 درجه سانتیگراد روی برگ بریزید و اجازه بدید بین 3 تا 5 دقیقه دم بیاد.

چه چیز به چای اضافه کنیم؛ انواع طعم دهنده طبیعی به چای

با اینکه چای انواع مختلفی داره و این انواع طعم های متفاوتی باهم دارن، ممکنه بعد از مدتی طعم و مزه این نوشیدنی برای شما تکراری و یکنواخت بشه. همچنین به طور کلی بعضی از افراد هستن، که طعم ملایم و گیاهی این نوشیدنی رو نمیپسندن و علاقه دارن طعم های دیگه ای بهش اضافه کنن. شما میتونید با اضافه کردن افزودنی های مختلف، طعم و مزه هیجان انگیز و دلپذیری در این نوشیدنی به وجود بیارید. در ادامه 5 مورد از معروفترین افزودنی ها و طعم دهنده های چای رو که در سر تا سر جهان استفاده میشه معرفی میکنم.
1. لیمو: اضافه کردن آبلیمو نه تنها باعث ایجاد طراوت در طعم این نوشیدنی میشه؛ بلکه باعث میشه شما ارزش غذایی چای رو به طور کامل جذب کنید. طبق گفته دانشگاه پوردو، لیمو به بدن شما اجازه میده، تا آنتی اکسیدان های موجود در چای سبز رو بیشتر جذب کنه. این میوه برای پوست و کبد مفیده و ویتامین c داخلش باعث میشه، ایمنی بدن شما تقویت بشه. چای سیاه طعم قوی و گیرایی داره؛ برای ملایم کردن مزه این نوشیدنی کافیه چند قطره آبلیمو بهش اضافه کنید. این میوه میتونه تلخی این نوشیدنی رو کم کنه و باعث بشه مزه نوشیدنی کمی شیرین و اسیدی بشه. بین تمام طعم دهنده ها این میوه کالری پایینی داره و اضافه کردنش به نوشیدنی باعث چاقی نمیشه. اگه از پالپ خوشتون نمیاد موقع فشار دادن لیمو از صافی استفاده کنید.

2. دارچین: گرچه ممکنه دارچین رو به عنوان یک ادویه فقط برای طعم دادن به غذا در نظر بگیرید؛ اما این ادویه قوی راهی برای خوش طعم شدن نوشیدنی شما به حساب میاد. چندین مطالعه کوچک نشان دادن، که دارچین به کاهش قند خون، کاهش کلسترول و افزایش ایمنی بدن کمک میکنه. همچنین این ادویه تقویت کننده متابولیسم بدن به حساب میاد. دارچین در شب های سرد زمستان طعم قوی و دلپذیری به نوشیدنی شما اضافه میکنه و نوشیدنی چای دارچینی همراه با یک تکه شکلات شما رو از درون گرم نگه میداره. دارچین بیشتر برای چای سیاه استفاده میشه؛ اما به مزه ملایم چای سبز هم گرما و تندی خاصی اضافه میکنه.

3. نعناع: اضافه کردن نعناع به این نوشیدنی باعث میشه، حس طراوت و تازگی به دهان شما منتقل بشه. این گیاه به از بین بردن بوی بد دهان کمک میکنه و برای درد معده مفیده. عطر زیاد نعناع باعث میشه، عطر نوشیدنی بیشتر بشه و برای افرادی که عطر زیاد میپسندن بسیار مناسبه. بهتره چای نعناع رو بعد ظهر و بعد از صرف غذا بنوشید؛ چون نعناع به بهبود فرآیند هضم غذا کمک میکنه. این گیاه از نفخ جلوگیری میکنه و نفخ رو درمان میکنه؛ همچنین خاصیت آرامش بخشی هم داره. فقط ریختن چند پر کافیه تا شما یک نوشیدنی خوش عطر که به سیسستم گوارش کمک میکنه داشته باشید.

4. شیر: برای افرادی که از تلخی چای فراری هستن، اضافه کردن شیر یکی از بهترین گزینه ها به حساب میاد تا شیرینی شیر تلخی این نوشیدنی رو از بین ببره. شیر طعم این نوشیدنی رو ملایم میکنه؛ همچنین کلسیم و پروتئین رو به رژیم غذایی شما اضافه میکنه. اگه صبح ها شیر چای بنوشید بهتره.

5. عسل: چه ماده ای بهتر، سالم تر و خوشمزه تر از عسل وجود داره، که چای رو شیرین کنه. عسل یک ماده کلاسیک به حساب میاد که از قدیم به چای اضافه میشه؛ ترکیب این ماده با این نوشیدنی و چند قطره آبلیمو مزه عالی ایجاد میکنه. عسل علاوه بر شیرین کردن، خواص مفیدی برای سلامتی داره؛ فقط باید دقت کنید، برای بهرمندی از خواص عسل طبیعی زمانی که دمای نوشیدنی ولرم هست، عسل رو بهش اضافه کنید. اگه زمانی که خیلی داغه این کار رو انجام بدید خواص این ماده تا حد زیادی از بین میره.

برای آشنایی با طعم دهنده های بیشتر به مقاله 19 طعم دهنده طبیعی به چای در بلاگ سایت مراجعه کنید.

ترکیبات و مواد تشکیل دهنده چای

1. پلی فنول ها: این ماده تا حد زیادی مسئول طعم گیرا و قوی چای به حساب میاد. زمانی که چای می نوشیم پلی فنول ها باعث ایجاد حس خشکی روی زبان و طعم تلخ میشن. اصطلاح پلی فنل صرفاً به دسته بندی ترکیبات تشکیل شده از گروه های مختلف و بسیار زیاد فنلی اشاره میکنه، به همین دلیل بهشون پلی فنول میگن. این ترکیبات متابولیت های گیاهی هستن، که به عنوان دفاعی در برابر حشرات و سایر حیوانات تولید میشن و فراوان ترین ترکیبات موجود در برگ چای هستن.
2. آمینو اسید: آمینو اسید ها باعث ایجاد طعم شیرین در چای فرآوری شده میشن. نور خورشید در برگ این گیاه، آمینو اسید ها رو تبدیل به پلی فنول میکنه؛ بنابراین هرچقدر برگ ها نور بیشتری دریافت کنن، پلی فنول بیشتری بدست میارن و آمینو اسیدشون کمتر میشه.
3. آنزیم ها: پلی فنل اکسیداز و پراکسیداز مهم ترین آنزیم های موجود در برگ این گیاه هستن. این آنزیم ها مسئول قهوه ای شدن رنگ برگ هستن. زمانی که برگ ها تحت فشار له میشن و دیواره سلولی برگ شکسته میشه، این دو ماده با اکسیژن واکنش نشون میدن و رنگ برگ رو قهوه ای میکنن. همین آنزیم ها مسئول قهوه ای شدن سیب، سیب زمینی، آووکادو و موز هستن.
4. رنگدانه ها: در اثر وجود رنگدانه ها برگ گیاه به خودش رنگ می گیره و رنگ های متفاوت در گیاهان در اثر وجود رنگدانه های مختلف به وجود میاد. این مواد وظیفه جذب نور برای عمل فتوسنتز رو دارن. کلروفیل ها و کاروتنوئیدها دو گروه عمده رنگدانه موجود در برگ چای تازه (چای چیده نشده) هستن. این مواد هنگام پژمرده شدن و اکسید شدن متراکم میشن و این تراکم باعث تیره شدن رنگ میشه.
5. کربوهیدرات ها: گیاه انرژی حاصل از عمل فتوسنتز رو به صورت قند و نشاسته ذخیره میکنه، که بهش کربوهیدرات میگن. در چای کربوهیدرات ها به واکنش های آنزیمی که در طول اکسیداسیون برگ صورت میگیره کمک میکنن و نقش سوخت این واکنش ها رو به عهده دارن.
6. متیل گزانتین ها: این مواد در چای محرک کافئین هستن. گیاه چای این مواد رو برای دفع حشرات و حیوانات دیگه تولید میکنه. متیل گزانتین ها در ایجاد طعم تلخ در این نوشیدنی نقش دارن.
7. مواد معدنی: 28 عنصر معدنی در برگ چای یافت شده. در مقایسه با سایر گیاهان، چای حاوی مقدار زیادی فلوئور، منگنز، آرسنیک، نیکل، سلنیوم، ید، آلومینیوم و پتاسیم هست.
8. مواد فرار: این مواد به راحتی از برگ های چای یا چای دم شده، وارد هوا میشن و به صورت بخار به سیستم بویایی ما میرسن. بنابراین، مواد فرار تا حد زیادی مسئول طعم و عطر این نوشیدنی هستن.

برای اطلاع بیشتر از جزئیات این مواد و نحوه تاثیر گذاری آنها روی طعم و خواص این نوشیدنی به مقاله ترکیبات و مواد تشکیل دهنده چای در بلاگ سایت مراجعه کنید.

10 کشور برتر تولید کننده چای ومقدار تولید آنها در سال 2022

1. چین: بزرگترین تولید کننده چای در جهان با حدود 2 میلیون تن
2. هند: دومین کشور تولید کننده چای در جهان با حدود 1 میلیون تن
3. کنیا: سومین کشور تولید کننده چای درجهان با بیش از 400/000 تن
4. سریلانکا: با تولید 340/000 تن در سال 2022
5. ویتنام: با حدود بیش از 200/000 تن تولید چای
6. ترکیه: با حدود 200/000 تن تولید چای
7. اندونزی: با حدود 150/000 تن تولید چای
8. ژاپن: با حدود 90/000 تن تولید چای
9. ایران: با حدود 84/000 تن تولید چای
10. آرژانتین: با حدود 70/000 تن تولید چای

خواص چای

با توجه به اینکه چای بعد از آب پر مصرف ترین نوشیدنی در جهانه؛ ادعا های زیادی درباره خواص این نوشیدنی مطرح میشه. بعضی از این ادعا ها ممکنه به دلیل تبلیغات و کمک به فروش بیشتر این نوشیدنی مطرح شده باشن. به دلیل اینکه هنوز آزمایش های فراگیر درباره این نوشیدنی انجام نشده، نمیشه همه این خواص رو رد یا اثبات کرد؛ اما با توجه به برخی تحقیقات معتبر انجام شده، میشه گفت این 9 خاصیت به احتمال زیاد با نوشیدن چای روی بدن شما تاثیر میذارن. بین انواع چای، چای سیاه و چای سبز پر مصرف ترین در جهان هستن و 9 خاصیتی که با نوشیدن این 2 نوع چای به بدن شما میرسه رو بررسی می کنیم.
1. چای سبز و سیاه هر دو دارای گروهی از پلی فنول ها که خاصیت آنتی اکسیدانی دارن هستن. مصرف این آنتی اکسیدان ها ممکنه به کم شدن خطر ابتلا به بیماری های مزمن و سلامت عمومی بدن شما کمک کنه.
2. چای سیاه و چای سبز حاوی گروهی از فلانوئید های هستن، که مطالعات نشان داده مصرف منظم این نوشیدنی ممکنه به کاهش خطر ابتلا به بیماری قلبی کمک کنه.
3. مطالعات نشان دادن که مصرف این نوشیدنی ممکنه به کاهش LDL (کلسترول مضر که باعث گرفتگی رگ ها میشه) کمک کنه.
4. پلی فنول ها و خواص ضد میکروبی موجود در چای باعث میشه باکتری های مفید روده تقویت بشن و باکتری های مضر روده از بین برن. در نتیجه نوشیدن چای به دستگاه گوارش و سلامت روده کمک میکنه.
5. فشار خون عوارض زیادی برای بدن داره و نوشیدن چای به طور منظم ممکنه به کاهش فشار خون سیستولیک و دیاستولیک کمک کنه.
6. سکته مغزی دومین عامل مرگ و میر در جهانه. مطالعات نشان دادن که نوشیدن چای سبز و چای سیاه ممکنه به کاهش خطر سکته مغزی کمک کنه.
7. چای سبز و چای سیاه یک نوشیدنی بدون قند هستن. وجود این نوشیدنی در رژیم غذایی و جایگزین کردنشون با نوشیدنی های شیرین به کاهش قند خون و بهبود استفاده از انسولین کمک میکنه.
8. هر دو نوع چای حاوی پلی فنول هایی با خاصیت آنتی اکسیدانی هستن، که به مبارزه با سلول های سرطانی کمک میکنه. گرچه مصرف چای سرطان رو درمان نمی کنه؛ اما ممکنه به کاهش رشد سلول های سرطانی و کاهش خطر ابتلا به انواع خاصی از سرطان کمک کنه.
9. چای سیاه و چای سبز به دلیل داشتن کافئین و اسید آمینه ای به نام L-theanine باعث بهبود تمرکز میشن. این اسید آمینه فعالیت آلفا رو در مغز افزایش میده، که به بهبود تمرکز و هوشیاری کمک می کنه.